کاربرد های شیرآلات:
علاوه بر قطع و وصل جریان آب و تنظیم جریان و ترکیب آب سرد و گرم با هم، کاربرد دیگر شیرآلات بهداشتی، از لحاظ زیبایی و نمای داخلی می‌باشد که امروزه به اولویت اول تبدیل شده است و نکته بعدی صرفه‌جویی در مصرف آب می‌باشد.
مشخصات فنی شیرآلات به طور کلی:
به طور کلی شیرآلات از دو جنس آلیاژهای برنج یا سرب خشک ساخته می‌شوند و تنها روکش‌های آنهاست که تفاوت‌های ظاهری در آنها ایجاد می‌کند. از میان این دو جنس برنج بهتر از سرب خشک عمل می‌کند. زیرا سرب پس از مدتی دچار خوردگی شده و علاوه بر آن از نظر بهداشتی نیز زیانهایی را در پی خواهد داشت، برای همین امر از استفاده شیر اشپزخانه سرب اصلا توصیه نمی شود و صدمه زیادی به سلامتی انسان می زند. به همین دلیل این نوع شیرآلات از نظر استاندارد مورد تایید نیستند و غیر بهداشتی محسوب می‌شوند.
درباره شیرهای پدالی:
بهترین انتخاب برای اماکن عمومی شیرهای پدالی یا غیر لمسی به دلیل عدم نیاز به انرژی مانند برق و باتری در قیاس با شیرهای الکترونیکی است. اما آنها هم در هنگام استفاده با مشکلاتی مواجه‌اند. در مدلهای جدید شیرهای پدالی قابلیت‌هایی مانند تنظیم مقدار و دمای آب سرد و گرم و پدال جمع‌شونده جهت سهولت نظافت در نظر گرفته شده و بر مزیت‌های آن افزوده شده است. این شیرها در مکانهایی مانند مدارس، بیمارستانها، کلیه مراکز پزشکی، هتل‌ها، مساجد، رستوران‌ها و … قابل استفاده‌اند. از دیگر مزایای انواع پدالی و چشمی عدم تماس دست با شیر است که مانع انتقال بیماریهای واگیردار عفونی و پوستی می‌شود و به خاطر سرعت قطع آب در میزان مصرف آب و حتی انرژی نیز صرفه‌جویی می‌شود. از این رو برای اماکن عمومی بهترین انتخاب هستند.
درباره شیرهای اهرمی:
شیرهای اهرمی خود به دو مدل ایستاده و دیواری تقسیم می‌شوند که نوع ایستاده معمولاً در روشویی و سینک ظرفشویی استفاده می‌شود و نوع دیواری در حمام و توالت مورد استفاده است. البته گاهی از نوع دیواری نیز در روشویی و سینک ظرفشویی استفاده می‌شود. در شیرهای اهرمی به جای مغزی از یک کارتریج استفاده می‌شود. کارتریج‌ها در دو نوع پلاستیکی و سرامیکی موجود هستند که نوع سرامیکی آن مرغوب‌تر است و محصول کشورهای اروپایی به خصوص اسپانیا و ایتالیا مطلوب‌تر می‌باشد. نوع پلاستیکی آنها از رینگ‌های پلاستیکی o شکل درون یک کارتریج استوانه‌ای برای کنترل جریان آب استفاده می‌کند. برخی شیرها و سردوش‌ها نیز به چراغ‌های LED مجهزند که جنبه تزئینی دارد. در این نوع شیرها بر اساس دمای آب رنگ چراغ‌های LED تغییر می‌کند و این چراغ‌ها انرژی خود را از فشار آب بدست آورده و نیاز به برق و باتری ندارند. برخی شیرها هم مجهز به سیستم نمایش دمای آب هستند. در ساخت این شیرها استاندارد 6679 موسسه استاندارد ایران باید رعایت گردد.
درباره شیرهای الکترونیکی(چشمی):
در برخی شیرهای الکترونیکی با استفاده از وبلاتور که هوا را داخل آب کرده و آب را بصورت حباب بیرون می‌ریزد، صرفه جویی بیشتری در مصرف آب می‌شود. البته با نصب سرشیرهای مختلف و ترکیب هوا و آب در انواع دیگر شیرآلات نیز می‌توان مصرف آب را کاهش داد. اساس کار شیرآلات الکترونیکی بر مبنای ارسال و دریافت نور مادون قرمز می‌باشد یعنی کاملاً الکترونیکی بوده و بدون تماس دست و تنها با قرار دادن دست مصرف کننده در میدان دید سنسورهای مادون قرمز شروع به کار می‌کنند. همچنین قابلیت استفاده همزمان از برق و باتری را دارند و در صورت قطع برق از باتری استفاده می‌کنند. در صورتی که یک جسم ثابت در مقابل سنسور قرار گیرد بعد از یک مدت زمان مشخص مثلاً ۴۵ ثانیه جریان آب قطع می‌شود. همچنین جهت صرفه‌جویی در مصرف آب سردوش‌هایی نیز در بازار موجود است که با ترکیب آب و هوا و کنترل جریان خروجی آب و حالت‌های مختلف پاشش می‌تواند تا ۵۰% مصرف آب را کم کنند.
درباره شیر پیسوار (Piece ware):
شیر ساده‌ای است که معمولاً قبل از اتصال لوله‌های آب سرد و گرم به شیرهای مخلوط نصب می‌گردد. در واقع رابط بین لوله‌کشی و شیر مخلوط است و هدف از نصب آن این است که در صورت خرابی شیرهای مخلوط با بستن آنها بتوان جریان آب را قطع کرده و به تعمیر و یا تعویض آنها پرداخت. شیرهای پیسوار معمولاً یا از جنس برنجی با آب کاری نیکل کروم هستند و یا از جنس پلاستیک‌های فشرده‌اند و البته امروزه بیشتر از شیرهای پیسوار فیلتردار که دارای فیلتری از جنس استنلس استیل هستند استفاده می‌شود تا از ورود اجسام خارجی به داخل شیر مخلوط جلوگیری شود و از کارتریج شیر اهرمی محافظت شود. محل دیگر شیرهای پیسوار برای پر کردن سیفون توالت فرنگی یا شرقی است.
مراحل کلی تولید شیرآلات:
تولید شیرآلات معمولاً در ۵ مرحله اصلی ریخته‌گری، ماشین‌کاری، پرداخت‌کاری، آبکاری، مونتاژ هستند.
ماده اولیه‌ای که در ریخته‌گری و شیرآلات استفاده می‌شود فلز آلیاژی برنج است. برنج آلیاژی از مس و روی می‌باشد که نسبت آن دو در آلیاژ تعیین‌کننده نوع برنج با توجه به مورد استفاده آن است. از این فلز به خاطر کاربردهای خاص و شکل و رنگ آن در مکان‌های مختلفی استفاده می‌کنند و در صنعت شیرآلات بهداشتی به خاطر مقاومت در برابر اکسایش از آن استفاده می‌شود. آلیاژ برنج با رنگ معروف به زرد برنجی، در برابر کدر و لکه‌دار شدن مقاوم است. مس داخل برنج خاصیت میکروب‌کشی به آن می‌دهد.
درباره ریخته‌گری:
شامل ۳ نوع قالب‌های ماسه‌ای و قالب‌های دایکست و قالب‌های ویژه می‌باشد. ریخته‌گری به صورت ماسه‌ای همان ریخته‌گری سنتی است که در آن قالب‌هایی یک بار مصرف از جنس ماسه ساخته می‌شود و پس از ریختن مواد مذاب در آن و سرد شدن با زدودن ماسه‌ها، محصول مورد نظر بدست می‌آید، کیفیت سطوح بدست آمده توسط این روش بسیار نازل و دارای خلل و فرج فراوان است و حتی پس از پرداخت هم دارای سطحی ناهموار است. ریخته‌گری به روش دایکست هم بیشتر برای تولید قطعات آلومینیومی و آلیاژهای روی استفاده می‌شود.با استفاده از قالب‌های ویژه یکی از بهترین و با کیفیت‌ترین روشهای ریخته‌گری است که شیرآلات باکیفیت و مرغوب عمدتاً از این روش تولید می‌شوند. قالب معمولاً قبل از بارریزی گرم می‌شود و برای تولید قطعات ریختگی مرغوب همواره بایستی درجه حرارت قالب را کنترل نمود. از دیگر مزایای این روش می‌توان به دقت ابعادی خوب، سطح تمام شده مناسب، کیفیت متالوژی بالای قطعات تولید شده و عیوب ریخته‌گری کم اشاره کرد.
درباره ماشین‌کاری:
ماشین‌کاری شکل دادن قطعه حاصل از مرحله ریخته‌گری با تراش و برش به وسیله ماشین‌های ابزار است. در ماشین‌کاری قطعات، بر حسب نوع کار از ماشین‌های تراش، فرز، مته، صفحه تراش و دریل ساده استفاده می‌شود.
درباره پرداخت‌کاری:
پرداخت‌کاری خود دارای دو مرحله، سمباده‌زنی و پولیش می‌باشد. در مرحله سمباده‌زنی سطح قطعات ماشین‌کاری شده، توسط نوارهای چرخان سمباده ساییده می‌شوند تا پلیسه‌ها و ناهمواری‌های سطح کار، صاف و یکدست شوند. سپس در قسمت پولیش با همراهی واکس‌های پولیش سطح کار براق و صیقلی می‌شود تا برای مرحله آبکاری آماده شوند.
درباره آبکاری:
فرآیند آبکاری دارای سه بخش آماده‌سازی قطعات، آبکاری نیکل و آبکاری گرم است.
آماده‌سازی قطعات برای آبکاری:
برای دست آوردن یک سطح فلزی مناسب برای آبکاری نخستین عملی که با دقت باید صورت گیرد تمیز کردن قطعه است. زیرا چسبندگی خوب زمانی بوجود می‌آید که فلز پایه، سطحی کاملاً تمیز و مناسب داشته باشد. بدین علت تمام لایه‌ها و یا قشرهای مزاحم دیگر از جمله کثیفی‌ها، لکه‌های روغنی واکس، لایه‌های اکسید که روی قطعه در درجه‌های بالا ایجاد می‌شوند را باید از بین برد. عملیات آماده‌سازی شامل، چربی‌زدایی، تمیز کردن توسط اسید رقیق و آبکشی است.
درباره آبکاری نیکل:
نیکل رنگی سفید شبیه به نقره دارد که کمی مایل به زرد است و به راحتی صیقل‌پذیر و دارای خاصیت انبساط و انقباض و جوش‌پذیری بوده و مغناطیسی می‌باشد. آبکاری با نیکل اساساً به منظور ایجاد یک لایه براق برای یک لایه بعدی مانند کروم و به منظور فراهم آوردن جلای سطحی خوب و مقاومت در برابر خوردگی برای قطعات برنجی و حتی بر روی پلاستیک‌هایی که با روشهای شیمیایی فلزکاری شده‌اند به کار می‌رود. در مرحله آبکاری نیکل، قطعه را آن قدر در وان الکترولیت نگه می‌دارند که لایه‌ای از نیکل به ضخامت حداقل ۱۰ میکرون بر روی آن تشکیل شود.
درباره آبکاری کروم:
روکش‌های لایه کروم رنگی شبیه نقره، سفید مایل به آبی دارند. قدرت انعکاس سطح کروم کاری شده و کاملاً صیقلی شده در حد ۶۵% است. این عدد برای نقره ۸۸% و نیکل ۵۵۵% می‌باشد. در حالی که خاصیت انعکاس نقره و نیکل با گذشت زمان ضایع می‌شود در مورد کروم تغییری حاصل نمی‌شود. لایه‌های کروم قابل جوشکاری نبوده و رنگ‌کاری و نقاشی را نمی‌پذیرد. کروم در مقابل گازها و مواد قلیایی و نمکها مقاوم است. از این رو پوشش بسیار خوبی برای شیرآلات بهداشتی محسوب می‌شود. اما در برابر اسیدها ضعیف می‌باشد.
به همین دلیل برای تمیز کاری شیرآلات فقط و فقط باید از سرکه رقیق شده با آب استفاده کرد. با توجه به اینکه پوشش‌های کروم الکترولیتی سطح مورد آبکاری را بطور کامل نمی‌پوشانند از این رو کروم کاری تزئینی هرگز به تنهایی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد بلکه همواره آن را به عنوان پوشش نهایی بر روی روکشی که حفاظت سطح را در مقابل خوردگی ضمانت می‌نماید به کار می‌رود. معمولاً به عنوان پایه محافظ از نیکل استفاده می‌شود. در مرحله آبکاری کروم قطعه را آن قدر در وان الکترولیت نگه می‌دارند که لایه‌ای از کروم به ضخامت حداقل ۰/۳ میکرون بر روی آن تشکیل شود.
