تیرچه چیست؟
تیرچه عضوی پیش ساخته است که به شکل افقی مابین ستون‌های ساختمان، دیوارها یا تیرهای ساختمان جای می‌گیرد و با کمک سایر تیرچهها از سقف یا کف ساختمان در برابر نیروهای مختلف پشتیبانی می‌کند. در تعریف کلی تیرچه نوعی از تیر است که فواصل کوتاه را پوشش می‌دهد.
تیرچه معمولا از فولاد، بتن یا چوب تولید می‌شود و غالبا در یک سری موازی روی دیوارهای باربر یا تیرها قرار می‌گیرند و به کمک تکیه‌گاه‌های فلزی به نام آویز تیرچه یا لنگرها به آن‌ها متصل می‌گردند. در انتهای تیرچهها شیارهایی وجود دارد که با عناصر تحمل کننده وزن همسطح شده تا بتوانند افقی صاف را ایجاد نمایند.
انواع تیرچه کدام است؟
تا به این قسمت به بررسی آن‌که تیرچه چیست، پرداختیم. تیرچه دارای انواع مختلفی است که کاربرد هر یک از دیگری متمایز می‌باشد. این موارد به شرح زیر هستند:
1.تیرچه بتنی
تیرچه بلوک یا تیرچه بتنی یکی از انواع مختلف تیرچه است که مواد تشکیل دهنده آن میلگرد و بتن است و به صورت پیش ساخته در صنعت ساختمان سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای ساخت این نوع تیرچه ابتدا یک آرماتور فولادی در بال بالایی، دو آرماتور فولادی در بال پایینی و چند آرماتور به صورت زیگزاگ به هر دو بال بالایی و پایینی وصل می‌شوند.
تیرچه بتنی با توجه به کاربردهای زیادی که در صنعت ساختمان سازی دارد، محبوبیت زیادی نیز دارد. علت این امر نیز آن است که با استفاده از تیرچه بتنی امکان ساخت برج‌های بلند و مرتفع فراهم شده است.
کاربرد تیرچه بتنی
تیرچه بتنی در سقف‌های فلزی، اسکلت آجری، بتن آرمه و همچنین در ساختمان‌هایی که بتن آن‌ها دچار کشش شده بسیار کاربردی می‌باشد. این نوع تیرچه به علت برخورداری از مقاومت و استحکام بالا در برابر نیروی کششی، یکی از پرمصرف‌ترین مصالح مورد استفاده در صنعت ساختمان سازی به حساب می‌آید.
2.تیرچه فلزی
تیرچه فلزی یا تیرچه کرومیت از دیگر انواع تیرچه است که در ساخت آن از ورق فولادی و نبشی استفاده می‌شود. در این نوع تیرچه برخلاف نوع بتنی، از ورق فولادی به جای دو میلگرد و بتن در بال پایینی استفاده شده است و از نبشی به جای میلگرد استفاده می‌گردد.
این تیرچه از نظر ساختاری به سه قیمت تحتانی، میانی و فوقانی تقسیم می‌شود. در قسمت پایینی و یا تحتانی آن ورق فولادی و در قسمت بالایی و یا فوقانی یک ورق نبشی قرار دارد که توسط میلگرد‌هایی به صورت زیگزاگ به هم‌دیگر متصل شده‌اند. از این رو با توجه به ساختار این تیرچه، در صنعت ساختمان‌سازی محبوبیت بسیاری دارا است و به اشکال مختلفی تولید می‌گردد. همچنین با توجه به ایستا بودن آن، نیاز به شمع‌بندی نداشته، در نتیجه به مراحل اجرا سرعت می‌بخشد.
کاربرد تیرچه فلزی
تیرچه کرومیت به جهت ساختاری که دارا است، از مقاومت بالایی برخوردار می‌باشد، بنابراین می‌توان از آن در ساخت سقف‌های تیرچه کرومیت و در کل در ساختمان‌هایی با اسکلت فلزی بهره برد.
3.تیرچه سفالی
در وهله اول تیرچه سفالی با تیرچه خرپا یکسان به نظر می‌آید، اما تفاوت‌های زیادی با هم‌دیگر دارند. در تیرچه سفالی میلگردها در قالب سفالی جای می‌گیرند و سپس بتن‌ریزی می‌شوند. تیرچه سفالی از آرماتور فوقانی و دو یا سه مورد آرماتور تحتانی تشکیل شده است که به کمک میلگردهای خم شده به صورت زیگزاگی به یکدیگر متصل شده‌اند.
تیرچه سفالی به علت استفاده از سفال، از وزن پایین‌تری برخوردار است و قیمت کم‌تری نیز دارد، به همین علت رفته رفته کاربرد این تیرچه افزایشی یافت. با این حال با گذشت زمان و ورود استانداردهای جدید به بازار و صنعت عمران، به مرور زمان استفاده از این نوع تیرچه تقریبا ممنوع شد.
کاربرد تیرچه سفالی
مانند تیرچه بلوک، از این تیرچه نیز در سقف تیرچه بلوک استفاده می‌شود اما تفاوت آن‌ها در این است که تیرچه سفالی در این قسمت تنها نقش تیرهای فرعی را ایفا می‌کند.
4.تیرچه صنعتی
تیرچه صنعتی یکی از تیرچه‌هایی است که دارای ساختاری متفاوت نسبت به دیگر انواع تیرچه دارد؛ چراکه در تولید تیرچه صنعتی، خرپایی آن توسط جوشکاری نقطه‌ای تولید می‌گردد. به همین جهت ساختار و ظاهر آن هیچ انحنایی نداشته و اجزای آن به واسطه لولا به یکدیگر متصل شده‌اند.
علاوه بر این موارد برای تولید تیرچه صنعتی از فولاد و بتن استفاده می‌گردد که همین امر نیز منجر به افزایش مقاومت و استحکام این تیرچه گردیده است.
کاربرد تیرچه صنعتی
از تیرچه صنعتی به خاطر مزایای فراوانی همچون استحکام بالا، کیفیت، عدم وجود نقص و غیره برای ساخت سقف استفاده می‌گردد تا علاوه بر اطمینان از استحکام سازه، در هزینه‌ها نیز صرفه‌جویی شود.
5.تیرچه نیازیت
تیرچه نیازیت مانند تیرچه نوع قبل در ساخت و ساز اجرا می‌شود. تیرچه نیازیت یکی از انواع تیرچه‌های فولادی بوده که قادر است وزن سقف را تا قبل از محکم شدن بتن به خوبی تحمل نماید. این نوع از تیرچه در زمان ساخت، تیرهایی به صورت T ایجاد می‌کند.
کاربرد تیرچه نیازیت
این نوع تیرچه در مکان‌هایی که دارای دهانه‌های بلند و نامنظم دارند کاربرد دارد. تیرچه در ساخت و ساز بسیار کارآمد است؛ چراکه این محصولات یک سازه از پیش ساخته شده محسوب می‌شوند. به همین علت می‌توان با استفاده از تیرچه نه تنها مقاومت ساختمان را افزایش داد، بلکه می‌توان سرعت ساخت را نیز بیشتر کرد و هزینه‌ها را نیز کاهش داد.
روش نصب تیرچه چیست؟
تیرچه معمولا پس از ساخت دیوار هر طبقه از ساختمان نصب می‌گردد. این امر از آن جهت است که در صورتی که سازه‌ای دیوارهای پایه داشته باشد، تیرچه‌های اولین طبقه در ورودی دیوارهای پایه نصب می‌شوند.
مزایای استفاده از تیرچه چیست؟
بکارگیری تیرچه در ساختمان با مزایای زیر همراه است:
1.مقاومت بالا در برابر نیروهای افقی مانند زلزله و باد
2.سرعت نصب بالاتر به دلیل پیش‌ساخته بودن
3.عدم نیاز به نیروی کار متخصص
4.میزان مصرف بتن کمتر
5.هزینه کمتر به دلیل تولید داخلی
6.عایق صدا
7.کاهش میزان لرزش سقف
8.جابه‌جایی آسان به علت وزن پایین
